بهرام عابدینی
بهرام عابدینی
بهرام عابدینی
کهن دژ نیشابور واقع در خراسان مرکزی می باشد؛ که در جنوب شهر فعلی نیشابور به صورت تپه های باستانی قرار گرفته است. این سایت دو بار توسط باستان شناسان مورد حفاری وبررسی قرار گرفته است. بار نخست در حد فاصل سالهاي 1935 تا 1948 يك هيأت اعزامي از موزه متروپليتن نيويورك كاوشهايي را در منطقه نيشابور انجام داد كه از جمله مناطق مطالعه شده اين گروه محوطه كهن دژ بود؛ که قدمت آنرا به دوران سامانی وسلجوقی نسبت دادند. اما در فصل دوم بررسی که توسط هیات فرانسوی در سال 1383انجام شد، کارشناسان قدمت آنرا به دوران ساسانیان مربوط دانستند. در این منطقه 24هزار شی تاریخی از جمله سفال های گوناگون و به ویژه یک درفش ساسانی کشف شده است. متاسفانه این سایت همواره با چپاول و غارت همراه بوده است.
The ancient Neyshabur citadel is located in central Khorasan, to the south of the current Neyshabur city as ancient hills. The site has been excavated twice by archaeologists. For the first time between 1935 and 1948, a delegation from the New York Metropolitan Museum carried out excavations in the Neyshabur area, including the study area of this ancient fortified area, dating back to the Sultanate and Seleucid era. But in the second chapter of the study conducted by the French delegation in 2004, experts attributed it to antiquity in the Sassanid era. In the area, 24,000 historical objects have been discovered, including pottery, and in particular a Sassanid drapery. Unfortunately, this site has always been looted and looted.
کاروانسرای پا قله کندوان بعد از تونل کندوان در فاصله دویست وپنچاه متری در سمت راست جاده قرار دارد.این کاروانسرای کوهستانی در دوره ساسانی ساخته شده است و جنس آن از لاشه سنگ می باشد. شکل کلی بنا به صورت چهارضلعی در ابعاد 9 در 22 متر می باشد. کاروانسرا دارای پنچ گنبدِ نورگیر دار بوده که سه تا ار آ نها سالم است. هر گنبد روی ۴ طاقِ کلنبه ای استوار است. به گفته محلی ها این کاروانسرا تا زمان رضا شاه مورد استفاده قرار می گرفته است.
معبد اصلی یا معبد مرکزی بنایی است به صورت نیمه چلیپا یل 8 گوش که با خشت خام و با همان عناصر معماری دژ نوشیجان ساخته شده است .
این تالار بر روی سکویی که از خشت خام ساخته شده ، احداث گردیده و شالودۀ آن بر بنیاد شفته ریزی با ملاط گل و کف سازی نهاده شده است . تالار بصورت شمالی – جنوبی است که 20 متر طول و 15 متر عرض دارد ولی به صورت راست گوشه کامل نیست و ضلع شرقی آن دارای زاویۀ قائمه نمی باشد
این تپه در 60 کیلومتری جنوب استان همدان و 20 کیلومتری غرب شهرستان ملایر واقع شده است. تپه دارای 80 متر طول و 30 متر عرض می باشد و ارتفاع آن 37 متر است. تپه نوشیجان از دو قسمت طبیعی و مصنوعی تشکیل شده است.
این تپه در 60 کیلومتری جنوب استان همدان و 20 کیلومتری غرب شهرستان ملایر واقع شده است. تپه دارای 80 متر طول و 30 متر عرض می باشد و ارتفاع آن 37 متر است. تپه نوشیجان از دو قسمت طبیعی و مصنوعی تشکیل شده است.
تپه حصار واقع در حاشیه جنوبی شهر دامغان برای نخستین بار توسط اریخ اشمیت از دانشگاه پنسیلوانیا در سال 1312 مورد کاوش قرار گرفت. بر اثر این کاوش ها روشن شد که این محوطه باستانی دارای سه دوره اصلی فرهنگی از اواخر نوسنگی تا پایان عصر مفرغ است . از زمان کاوش های اشمیت در تپه حصار این محوطه به عنوان یکی از محوطه های مبنا برای شناسایی فرهنگ های همزمان در فلات مرکزی ایران مورد استناد باستان شناسان است.
با استقرار اقوام هندوآریایی در دو طرف دریاچه اورمیه بویژه بخش شرقی آن یعنی آمادای، پایه های تشکیل اولین امپراتوری ایرانی که قدرتمندترین امپراتوری سلطه گر ن زمان یعنی آشوری ها را به زانو در می آورند، ریخته می شود.