گردشگری، ایران گردی، مدیریت جهانگردی
به قلم شهرزاد عابدینی
به سردبیری شهرزاد عابدینی
به سردبیری شهرزاد عابدینی
اینپل تاریخی که رد شرق جاده اسفالته ماکو- تبریز قرار گرفته است دارای پنج چشمه میباشد و متعلق بدوران صفویه و قرن دهم هجری قمری است. بدنه این پل از سنگ ساخته شده و ارتفاع دهانه های آن متفاوت میباشد. پل پنج چشمه چندین بار مرمت شده است.
این گورستان کهن که در مغرب مرز ترکیه و در 25 کیلومتری جنوب غربی ماکو واقع شده است متعلق بدوران ساسانیان میباشد
این دخمه سنگی که از سنگ تراشیده تعبیه شده و بنام ایوان فرهاد هم نامیده میشود متعلق بدوران ماد (قرن هشتم پیش از میلاد) است.
نقوش برجسته سنگی خان تختی در تخته سنگی از کوه معروف به ( صورت بورنی ) بدین ترتیب نقر شده ، دو نفر در حالی که سوار اسب میباشد هر کدام تاج گلی از شخص پیاده ای که در مقابل آنان ایستاده میگیرند ، آثار نقش اسیری هم که در زیر پای سواران نقر گردیده بنظر میرسد، عده ای این نقوش را متعلق به اردشیر و شاپور اول و برخی از بهرام دوم و فرزند او میدانند. ( 293 - 242 میلادی )
این سنگتراشی از لحاظ ظرافت و هنر قابل مقایسه با سایر آثار دوره ساسانی و حجاری زیبای طاق بستان نمیباشد.
این دخمه سنگی که در جنوب جلگه مغان جوق واقع شده بنام قلای هدر هم نامیده میشود و متعلق بدوران ماد میباشد.
دخمه هدر 28 کیلومتری غرب شاهپور ثبت تاریخی 806
این دخمه سنگی که در شمال جاده ماشین رو شاهپور صومای و نزدیک کوهستان قارنی یا رخ واقعشده متعلق بدوران ماد و در حدود 700 پیش از میلاد میباشد.
مسجد جامع رضائیه از بناهای نیمه دوم قرن هفتم هجری است، بنای طاق گنبد و شبستان بزرگ آجری آن از لحاظ معماری و ساختمان طاق و قطر پی بنا و استجکام بدنه سنگی قابل توجه میباشد، منظره خارجی گنبد شامل پایه آجری شانزده ترک است که منتهی به نوک گنبد میگردد. محراب مسجد از نظر گچبری و خطوط د رعداد زیباترین آثار هنری دوران مغول است. در قسمت پائین دو ستون گچبری دارد . در وسط کتبه ای بخط رقاع خوانده میشود، که معرف نام و نشان نقاش محراب و تاریخ سال 676 هجری است. گذشته از این کتیبه کتیبۀ دیگری در روی بدنه داخلی دیوار و گنبد ساخته شده ، که حاکی از ساختمان مسجد و تعمیرات بعدی آن میباشد. در کتیبه محراب نام گچبر و تاریخ بنا چنین خوانده میشود:
« عمل عبدالمومن بن شرفشاه النقاش التبریزی فی شهر ربیع الاول سنه سته وسبعین وستمائه ».
مسجد جامع رضائیه شامل زیباترین گچبری محراب مغولی و چند چشمه طاق بسیار جالب و گنبد متناسبی است
مقبره یا برج آجری و استوانه ای شکل سه گنبد متعلق بقرن ششم هجری است ، در زیر آن دخمه ای ساخته شده و دارای سردری مزین بنقش و نگارهای بدیع و زیبا میباشد.
در مدخل این بنای مشهور سه کتیبه بخط کوفی که نقش و خطوط آنرا با سنگ تراشیده و نصب کرده اند باقیمانده است، در پایان این کتیبه تاریخ ماه محرم سال 580 هجری خوانده میشود. نکته مهم هنری این بنا رنگ آمیزی و تزیینات سنگی آن است که جلوه خاصی باین بنا داده است.
این بنا با برج علاءالدین ورامین شباهت کلی دارد . در داخل این برج دو اطاق مجزی از یکدیگر ساخته شده است.
برخی از باستان شناسان معتقدند که دو بنای گنبد دار دیگر در اطراف این گنبد وجود داشته که مجموعه این سه بنا را در قدیم سه گنبد می نامیده اند
این سنگ نبشته میخی اورارتوئی که بنام کوه قلعه نشتبان هم نامیده میود و در 30 کیلومتری شرق سرآب واقع شده متعلق بقرن هشتم پیش از میلاد میباشد، اندازه این کتیبه 80 ×100 سانتیمتر است.
این کتیبه شامل 13 سطر است که قسمتی از سطور پائین آن خراب و محو شده ، اهالی مجاور دهکده نشتیبان معجزاتی برای این سنگ نبسته قائل میباشند، از این جهت در این محل نذر و نیاز فراوانی می کنند.
این کلیسا که در جزء موقوفات خلیفه گری ارامنه در آذربایجان شرقی است در اواخر قرن نهم هجری بنا شده و اکنون بصورت ویرانه درامده است .