رفتن به فضا یکی از آرمان‌های بشری است و بسیاری از مردم حاضرند مبالغ کلانی پرداخت کنند تا بتوانند به این آرزو برسند. به دلیل تشکیل تورهای مسافرتی فضا، رفت‌وآمد بین زمین و فضا، ایمن‌تر، سریع‌تر و با فواصل زمانی کوتاه‌تری انجام خواهد شد. پروازهای زیرمداری، سفرهای کوتاه‌مداری، هتل‌های مداری ساده و ابتدایی و پس از این مراحل مقدماتی، سفر به ماه و اقامتی کوتاه‌مدت در هتل‌های آن، از جمله فعالیت‌هایی است که گمان می‌رود به زودی عملی شود. پروازهای زیرمداری سرنشین‌دار تا چندسال آینده میسر می‌شود. این پروازها امکان سفر به فضا را برای اقشار زیادی از مردم ممکن می‌سازد. کارشناسان بر این باورند قیمت بلیت سفرهای فضایی در ابتدا بسیار زیاد است ولی مطمئنا با سرعت زیاد افت می‌کند. پروازهای مداری سرنشین‌دار نیز به همین ترتیب انجام‌پذیر می‌شود.
در سال ۱۹۲۷ که «چارلز لیندبرگ» اولین پرواز هوایی غیرنظامی را با طی مسیر طولانی پاریس تا نیویورک انجام داد، کمتر کسی پیش‌بینی می‌کرد که صنعت هوانوردی روزی به اندازه‌ای پیشرفت کند که به صنعتی چندین میلیارددلاری تبدیل شود بنابراین می‌توان امیدوار بود روزی برسد که مسافرت فضایی نیز در سراسر دنیا انجام‌پذیر شود. به عبارت ساده‌تر، مردم عادی مسافران آینده فضاپیماها خواهند بود. چشم‌اندازهای ۲۵سال آینده گردشگری فضایی بسیار امیدوارکننده است. مشتاقان فضا و سفر به فضا از هم‌اکنون می‌توانند ابعاد و دورنمای بازار در حال شکل‌گیری را نظاره کنند. به باور کارشناسان، سفرهای فضایی می‌تواند به بهبود وضعیت سیاره زمین، بسیار کمک کند. بسیاری از فضانوردان که زمین را از فضا دیده‌اند، گفته‌اند که پس از این تجربه، دیدگاه آنان از زمین و جهان، تغییر کرده است و از آن پس نسبت به موضوع سیاره زمین بسیار بیش از پیش حساسیت نشان می‌دهند بنابراین می‌توان انتظار داشت زمانی که میلیون‌ها انسان از فضا دیدن کنند، وضعیت سیاره زمین از امروز بسیار بهتر شود.
هرچند بیشتر کسانی که به فضا رفته‌اند، فضانوردان حرفه‌ای بودند، اما تاکنون چندین فضانورد هم بوده‌اند که سابقه‌ای در این حوزه نداشتند، اتفاقا سفر فضانوردان غیرحرفه‌ای سابقه‌ای طولانی هم دارد. در اینجا با سابقه جالب فعالیت‌های چند فضانورد آشنا می‌شویم.
شیمیدان فضانورد
18می1991 فضاپیمای «سایوز تی. ام-12» با سه‌سرنشین راهی مدار شد. سرنشینان این فضاپیما عبارت بودند از«آرتسه بارسکی» 35ساله، «سرگئی کریکالف» 33ساله و «هلن شارمن» 28ساله. دو نفر اول فضانورد حرفه‌ای بودند، اما «هلن شارمن» تجربه فضانوردی نداشت اما پس از برنده شدن در مسابقه‌ای که بانک نارودنی مسکو در لندن ترتیب داده بود، با پیروز شدن بر 13هزار رقیب، بخت مسافرت به فضا را به دست آورد. «هلن شارمن» مهندس شیمی اهل انگلستان و نخستین زن فضانورد اروپایی بود. بخشی از هزینه 10میلیون‌دلاری سفر هشت‌روزه «شارمن» به ایستگاه فضایی میر را بیمه‌گر پروژه و بقیه را بانک نارودنی پرداخت. این اولین پرواز فضایی اروپا بود که با هزینه بخش خصوصی انجام می‌شد. «هلن شارمن» روز 26می به همراه «موسی منارف» و «ویکتور آفاناسیف» (که از حدود شش‌ماه قبل در فضا به سر می‌بردند) به زمین بازگشتند. «شارمن» هفت‌روز و 21ساعت‌و15دقیقه در فضا به سر برد.
خبرنگار فضانورد
تا قبل از انهدام ایستگاه فضایی «میر»، دو فرد عادی به این ایستگاه سفر کردند. در دسامبر سال 1990 شرکت TBS (یک شبکه تلویزیونی ژاپنی) یک خبرنگار 48ساله ژاپنی به نام «تویوهیرو آکییاما» را سوار بر فضاپیمای «میر» برای ماموریت یک هفته‌ای به «میر» فرستاد. به این ترتیب، او عنوان اولین فضانورد غیرحرفه‌ای، اولین خبرنگار جهان در فضا و اولین فضانورد ژاپنی را از آن خود کرد. این سفر 12میلیون‌دلار برای TBS هزینه داشت. «آکییاما» که متولد 1942 و ژورنالیست تلویزیونی بود، پس از این سفر در بین مردم به خبرنگار فضانورد معروف شد. او از سال 1966 همکاری با TBS را شروع کرد و سال‌ها خبرنگار این شبکه در لندن و واشنگتن بود. «آکییاما» در سال 1989 برای سفر به «میر» به عنوان خبرنگار انتخاب شد و دوره آموزش فضانوردی را در مرکز آموزشی «یوری گاگارین» سپری کرد. وی که در «میر» با «ویکتور آفانسیف» و «موسی ماناروف» همسفر بود، هر روز گزارش‌های زنده‌ای از زندگی و فعالیت در ایستگاه فضایی «میر» تهیه می‌کرد.
معلم فضانورد
در یک دوره ناسا تصمیم گرفت فضانوردانی را از حرفه‌های مختلف به فضا اعزام کند تا توجه گروه‌های شغلی مختلف را به فعالیت‌ها و دستاوردهای ناسا جلب کند. اولین شخص را هم از بین معلمان انتخاب کردند چون خود آنان نیز با دانش‌آموزان سروکار دارند و می‌توانند جوانه‌های اشتیاق را در آنان بارور سازند. «کریستا مک‌آلیف» معلم تاریخ و علوم اجتماعی شهر کنکورد بود که از میان 11هزار متقاضی برای طرح ارسال نخستین معلم به فضا انتخاب شد. قرار بود او از فضا هم درس‌هایی را به دانش‌آموزان آموزش دهد، اما شاتل چلنجر لحظاتی پس از برخاستن، منفجر و همه هفت‌سرنشین آن کشته شدند. بعدها تعداد زیادی مدرسه و نهادهای دیگر را به افتخار یاد و نام وی نامگذاری کردند. هرچند این حادثه تاسف همگان را برانگیخت، اما این برنامه لغو نشد. بعدها معلمی دیگر به نام «باربارا مورگان» یکی از هفت خدمه ایندیور بود که در قالب همین برنامه به ایستگاه فضایی بین‌المللی رفت و طی سه‌برنامه آموزشی با دانش‌آموزان سراسر جهان گفت‌وگو کرد.
موسیقیدان فضانورد
سارا برایتمن خواننده اپرا که وسعت صدای بی‌نظیرش زبانزد است، چندی پیش در یک کنفرانس خبری در مسکو اعلام کرد پاییز 2015 عازم فضا می‌شود. این خواننده انگلیسی در این کنفرانس خبری اعلام کرد که پس از تور کنسرت‌های سال ۲۰۱۳ خود شش‌ماه را در مرکز آموزش کیهان‌نوردان روسیه به نام «شهرک ستاره‌ها» اقامت می‌کند تا دوره‌های آموزشی لازم را سپری کند. «برایتمن» 52ساله که سفیر یونسکو نیز هست، امیدوار است بتواند با این سفر، پیام و ایده‌های این سازمان وابسته به سازمان ملل‌متحد در زمینه حمایت از فعالیت‌های زنان در زمینه علوم و محیط زیست را بازتاب دهد و البته شاید هم اجرای زنده کوتاهی از فضا انجام دهد. البته گفتنی است پیش از این نیز یک فضانورد کانادایی به نام «کریس هدفیلد» آهنگی به نام «جواهری در شب» را در ایستگاه فضایی بین‌المللی ضبط کرد و در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشت. در سال 1390 نیز «کاترین کولمن»، فضانورد ساکن ایستگاه فضایی بین‌المللی با همکاری «یان اندرسون» نوازنده و موسیقیدان معروف اسکاتلندی مستقر در زمین، یک «دوئت فلوت» از آثار «باخ» اجرا کرد.
اولین‌های گردشگری فضایی
از زمانی که روس‌ها برای تامین هزینه‌های خود در برنامه پژوهش‌های فضایی دچار مشکل شدند و تصمیم گرفتند با فروش بلیت سفر به فضا به داوطلبان، بخشی از هزینه‌ها را دریافت کنند. با توجه به مبلغ زیاد این بلیت، تاکنون افراد کمی به عنوان گردشگر به فضا رفته‌اند. البته به نظر می‌رسد با حضور شرکت‌های خصوصی در این عرصه در آینده نزدیک هزینه‌ها به شدت کاهش یابد.
«دنیس تیتو»
برنامه گردشگری فضایی (سفر به فضا با هزینه شخصی) از ماه می سال ۲۰۰۱ با سفر «دنیس تیتو» آغاز شد. «تیتو»، تاجر سرشناس آمریکایی ساکن کالیفرنیاست که توانست با پرداخت مبلغ چشمگیر ۲۰میلیون‌دلار (70میلیاردتومان) عنوان نخستین گردشگر فضایی تاریخ را به نام خود ثبت و سفر هیجان‌انگیز هشت روزه‌ای را در فضا تجربه کند.
«مارک شاتل‌ورث»
دومین گردشگر فضایی تاریخ، «مارک شاتل‌ورث» اهل آفریقای‌جنوبی است که در آوریل ۲۰۰۲ راهی مدار زمین و ایستگاه فضایی بین‌المللی شد. «شاتل‌ورث» که در آن سال تنها ۲۸ سال داشت در مدت حضور ۱۰ روزه خود در فضا چندین آزمایش مختلف را در ایستگاه فضایی بین‌المللی انجام داد.
«جورج اولسن»
«جورج اولسن»، میلیونر آمریکایی روز نخست اکتبر سال ۲۰۰۵ به عنوان سومین گردشگر فضایی راهی فضا شد. او مدعی بود این سفر نه یک سفر تفریحی بلکه یک گردش علمی و تحقیقاتی است. او خود را یک محقق فضایی می‌داند که به‌رغم سن تقریبا بالایش (۶۰ سال) توانسته حضوری موفق در فضا داشته باشد.
«انوشه انصاری»
«انوشه انصاری»، چهارمین گردشگری بود که به فضا رفت، اما سفر او بیش از همه در رسانه‌های گروهی بازتاب داشت زیرا او اولین زن گردشگر فضایی و اولین فضانورد ایرانی بود. سفر او به فضا الهام‌بخش زنان و جوانان بسیاری در سراسر جهان شد. او در سال 1346 خورشیدی، در تهران به دنیا آمد و در 16 سالگی به آمریکا رفت. خانم «انصاری» از زمان کودکی به موضوع پروازهای فضایی علاقه داشت و زمانی که تجارت، ثروت زیادی برایش به ارمغان آورد، تصمیم گرفت برای گسترش فعالیت‌های فضایی اقدام کند. «انوشه انصاری» زمانی که در فضا بود، از راه وبلاگ با طرفدارانش ارتباط داشت و از فضا وبلاگش را آپ‌دیت می‌کرد. او پس از بازگشت به زمین نیز کتاب خاطرات خود را با نام «رویای من» منتشر کرد که بخش زیادی از آن را به شرح ماجرای سفر فضایی خود اختصاص داد که چند ترجمه از آن به زبان فارسی در دست است. با توجه به جذابیت موضوع سفر وی، یک فیلم سینمایی نیز براساس زندگی وی در اروپا در حال تولید است.
«چارلز سیمونی»
«چارلز سیمونی»، ۸۵ساله یک آمریکایی مجارستانی‌الاصل است که به عنوان پنجمین گردشگر فضایی و دومین فضانورد مجاری، به سفر ۱۲ روزه در مدار زمین رفت. او متولد 10 سپتامبر 1948 در بوداپست مجارستان است اما سال‌ها پیش به آمریکا مهاجرت کرد و تابعیت این کشور را پذیرفت. او دکترای خود را در رشته کامپیوتر در سال 1977 از دانشگاه استنفورد گرفت. وی تا قبل از راه‌اندازی شرکت شخصی خود، به عنوان کارشناس در شرکت میکروسافت کار می‌کرد و یکی از افراد موثر در برنامه‌های ورد، اکسل و مولتی‌پلن بود.
«ریچارد گریوت»
«ریچارد گریوت» یکی از چهره‌های شناخته‌شده دنیای بازی‌های رایانه‌ای است. او که طراح و برنامه‌نویس بازی‌ها بود، در 12 اکتبر 2008 در سفری 12 روزه به فضا رفت. وی آنقدر به فضا علاقه‌مند بود که فرودگر لونا 21 و ماهنورد لوناخود 2 را (که هم‌اکنون در ماه است)، در سال 1993 در حراج ساتبیز خرید.
«گای لالیبرته»
«گای لالیبرته» مالک یک سیرک بزرگ است و خود را نخستین دلقکی توصیف می‌کند که به فضا سفر کرده است. او طی سفرش بیش از 10هزار تصویر از پنجره ایستگاه فضایی بین‌المللی تهیه و آنها را در قالب کتابی به عنوان «گایا» منتشر کرد (در اسطوره‌ها، گایا همسر اورانوس خدای زمین است). با این حساب، «لالیبرته» نخستین گردشگر فضایی است که یک کتاب مصور چاپ کرده است.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی ایستا
