بهرام عابدینی
بهرام عابدینی
بهرام عابدینی
بی بی شهربانو نام آرامگاهی است در شهر ری. طبق کتیبه موجود در آن و باور مردم مقبره شهربانو همسر امام سوم شیعیان حسین بن علی و مادر امام چهارم شیعیان سجاد است.[۱]
به عقیده برخی از کارشناسان به دلایلی همچون قرارگرفتن زیارتگاه بر فراز کوه، نزدیکی به چشمه، ویژگیهای معماری سنگی، اختصاص زیارت آن به زنان در برخی دورهها، کاربرد واژه بانو و شهربانو برای ایزدبانوی آناهید و تشابه افسانه بیبی شهربانو با داستان زیارتگاه زرتشتی «بانوی پارس» در یزد، این بنا در اصل از نیایشگاههای آناهید، الهه آبها و باروری و از پرستشگاههای زرتشتیان پیش از اسلام بودهاست.[۲]
مری بویس استاد دانشگاه و پژوهشگر آیین زرتشتی که تمام عمرش را به پژوهش در رابطه با ایران باستان و آیین آن صرف کرده است در مقاله خود «بیبیشهربانو و بانو پارس» مقبره بیبیشهربانو شهر ری را به آناهید زرتشتیان قبل از اسلام نسب داده است. مری بویس معتقد است داستان فرار شهربانو از کربلا افسانه ای بیش نیست و به دلیل زمینه های دینی ایرانیان جذب مقبره شهربانو شده است نقل از ویکی پدیا
مجموعه میراث جهانی پاسارگاد مجموعهای از سازههای باستانی برجایمانده از دوران هخامنشی است که در شهرستان پاسارگاد در استان فارس جای گرفتهاست. این مجموعه دربرگیرنده ساختمانهایی چون آرامگاه کوروش بزرگ، پاسارگاد، باغ پادشاهی پاسارگاد، کاخ دروازه، پل، کاخ بارعام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آبنماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، ساختارهای دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری، محوطهٔ مقدس و تنگه بلاغی است.
این بنا آرامگاه منسوب به بابالقمان سرخسی، عارف مشهور سده چهار شامل گنبدی دو پوشه آجری با ایوانی بلند است همچنین نوار کمربند مانندی قسمت مدور گنبد را از ساقه و دیواره آن که بر روی قاعده چندپهلویی قرار گرفتهاست، جدا میکند. در بدنه هر ضلع آن، روزنهای برای روشنایی درون گنبد تعبیه شدهاست؛ و تزئینات گچی، گچ بری و آجرکاری آن ممتاز است. درون طاقها مزین به نقوش هندسی لوزیشکل (برجسته و گود) میباشد. آرامگاه لقمان، بنایی عظیم و آجری در شهرستان سرخس در منتهیالیه شمال شرقی ایران است. این بنای آجری در فاصله بسیار کمی از مرز ایران و ترکمنستان قرار دارد.
آرامگاه باباطاهر در شمال شهر همدان و در میدانی به نام وی قرار دارد. این آرامگاه در سال هزارو سیصدو چهل وچهار ساخته شده و در سال هشتادو سه بازسازی شدهاست. بنای مقبره باباطاهر در گذشته چندین بار بازسازی شدهاست.
دوران صدارت شیخ شبلی در دماوند همراه با بسط و گسترش عدالت، امنیت و رفاه بود و به همین علت پس از وفاتش در بغداد، مردم دماوند به پاس خدمات عادلانه و همزیستی مسالمت آمیز با او به محض شنیدن خبر رحلتش، سر و سینه زنان به عزاداری پرداخته و چندی بعد به یاد ایامی که زیر سایه حکومت او زندگی خوبی را گذرانده بودند، بنای یادبودی را به نامش برپا داشتند.
ابن بنا مربوط به قرن چهارم هجری است و بنابر تاریخی که در کتیبههای آن آمده مربوط به سال 397 هجری قمری و 375 هجری شمسی و 1006-1007 میلادی میباشد که در زمان سلطنت شمسالمعالی قابوس ابن وشمگیر (پادشاه آل زیار و کسی که ابن سینا را به دربار خود فراخواند) در شهر جرجان ساخته شدهاست. بنابر نظر دکترنوریشادمهانی درج کتیبهی شمسی و قمری از نکات قابل توجه در این اثر میباشد.