محمدعلی فیاضیˈ روز جمعه در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا در باره اینکه چرا تهران برای پرنده نگری تخصصی انتخاب شده است، گفت: به باور متخصصان پرنده نگری در کشور، در تهران 160 نوع پرنده زندگی می کنند.
وی افزود: بر اساس رصدی که متخصصان پرنده نگری داشته اند، فقط در کاخ موزه سعدآباد تهران، 50 نوع پرنده زندگی می کند که می توان از این ظرفیت برای ترویج طبیعت گردی با محوریت پرنده نگری استفاده کرد.
فیاضی ادامه داد: تصاویر تهیه شده در پارک های بزرگ پایتخت نشان می دهد که انواع پرندگان در پارک هایی چون ˈجمشیدیهˈ و ˈلالهˈ زندگی می کنند و حتی در کاخ گلستان که در محدوده بازار تهران است، طوطی وجود دارد.
فیاضی در پاسخ به اینکه چرا با وجود تنوع در پرندگانی که در تهران زندگی می کنند، عموم مردم در این زمینه اطلاع چندانی ندارند، گفت: شناسایی پرندگان و تفاوت های آنان نیازمند تخصص است و عموم مردم اطلاع چندانی در این زمینه ندارند.
مدیر کل کمیته ملی طبیعت گردی تاکید کرد: حفظ پرندگان در پایتخت، نیازمند کار میدانی و تحقیقاتی و معرفی آنان به مردم است تا عموم جامعه برای حفظ و تکثیر پرندگان همکاری کنند.
فیاضی، آموزش پرنده نگری، نصب علایم راهنما در پارک ها برای آگاه سازی مردم درباره وجود پرندگان و نیز لانه سازی برای پرندگان را از جمله اقداماتی برشمرد که می تواند به تکثیر پرندگان کمک کند.
55 آشیانه برای پرندگانی که در مجموعه تاریخیـفرهنگی نیاوران زندگی می‌کنند، ساخته‌شده که تا پایان این هفته بر درختان مجموعه نصب می‌شوند.
مسعود صالحی، مدیر مجموعه تاریخیـفرهنگی نیاوران در این باره توضیح داد:«15 گونه مختلف از پرندگان در باغ تاریخی نیاوران زندگی می‌کنند، تعدادی از آنها بسیار آسیب پذیرند و هر زمستان با کاهش دمای هوا از بین می‌روند. برای جلوگیری از مرگ و میر ناشی از سرمای هوا، در فاز نخست طرح آشیانه پرندگان، 55 آشیانه چوبی ساخته شد که به زودی نصب می‌شود. اگر مورد استقبال آنها قرار گیرد، پیش از آغاز فصل سرما تعداد آشیانه‌ها را افزایش می‌دهیم.»
این فعالیت با مشارکت دکتر بلوچ، از استادان دانشگاه تهران و دانشجویان او انجام شد.
در حال حاضر 15 گونه پرنده در مجموعه نیاوران زندگی می‌کنند. مرغ مینا، طوطی، گنجشک، کبک و کلاغ از انواع این جانوران هستند که به زودی صاحب آشیانه می‌شوند.
کاخ نیاوران به دستور فتحعلی‌شاه قاجار در محل یک نیزار ساخته‌شد. دومین پادشاه قاجار در محل کاخ صاحبقرانیه فعلی، یک بنای کوچک با اتاق‌های اندک ساخت تا روزهایی از سال را در آن بگذراند. ساختمان فتحعلیشاهی تا پایان زندگی محمدشاه تغییری نکرد اما از آنجا که محمدشاه در کاخ ییلاقی محمدیه از دنیا رفت و ناصرالدین میرزا دیگر توان ماندن در کاخ بدون پدر را نداشت، دستور داد مکانی خنک و مناسب برای قصر ییلاقی جدید پیدا کنند. سرانجام باغ نیاوران برای این منظور انتخاب و بنای فتحعلیشاهی تخریب شد. جای آن را قصری بزرگ با اتاق‌های متعدد برای زنان حرمسرا و فرزندان شاه گرفت. در ابتدا آن را قصر نیاوران نامیدند اما از آنجا که ناصرالدین‌شاه از طبقه فوقانی آن، انتهای تهران را تماشا می‌کرد، به کاخ جهان نما تغییر نام داد.
در سی‌امین سال سلطنت ناصرالدین شاه، این بنا «کاخ صاحبقرانیه» نامیده شد.
در دوره پهلوی اول، صاحبقرانیه را برای اسکان مهمانان عروسی ولیعهد ترمیم کردند اما سرمای هوا مانع برپایی مراسم در آن شد و مجموعه همچنان خالی ماند تا اینکه در دوران پهلوی دوم ترمیم و کاخ جدیدی در آن ساخته‌شد.
در حال حاضر در این کاخ تاریخی، چهار موزه وجود دارد؛ موزه جهان‌نما، کوشک احمدشاهی، کاخ صاحبقرانیه و کاخ اصلی.
منبع:سایت خبرگزاری میراث فرهنگی، سایت خبریاب
