Print this page
پنج شنبه, 22 آذر 1397 03:52

شناخت صنعت گردشگری (قسمت سیزدهم)

نوشته شده توسط
به عکس زیر امتیاز دهید
(0 امتیاز)
تهران خیابان ناصرخسرو تهران خیابان ناصرخسرو Iran, Tehran, Naser Khosro Street

محیط انسان ساخت

بعد دیگر پدیده‌ی گردشگری محیطی است که انسان آن را ساخته است. محیط انسان ساخت در وهله‌ی نخست دربرگیرنده‌ی فرهنگ ساکنان آن منطقه است. فرهنگ مردم بازتاب ابعادی از توسعه‌ی گذشته و سبک زندگی کنونی است. فرهنگ تقریبا ویژگی بسیار ثابت یک مقصد است که نمی‌توان یا نباید آن را صرفا به دلیل توسعه‌ی گردشگری تغییر داد.

 

زیرساخت مقصد گردشگری نیز جنبه‌ی دیگری است که صرفا برای خدمت‌رسانی به صنعت گردشگری تهیه نشده است. زیرساخت‌هایی هم‌چون جاده‌ها، سیستم‌های زه‌کشی و فاضلاب، شبکه‌های مخابراتی، ارتباطات و تاسیسات تجاری (سوپرمارکت‌ها، خرده‌فروشی‌ها) برای برطرف کردن نیازهای ساکنان محلی تهیه شده‌اند. این زیرساخت‌ها برای بازدیدکنندگان از اهمیت فراوانی برخوردار است. از طرف دیگر، روساخت‌های گردشگری تسهیلات و امکاناتی‌اند که برای برطرف کردن نیازهای بازدیدکنندگان ساخته شده‌اند. از بارزترین این روساخت‌ها می‌توان به هتل‌ها و رستوران‌ها، سالن‌های  کنفرانس، شرکت‌های اجاره‌ی خودرو و جاذبه‌های اصلی مقصد اشاره کرد. از آن‌جایی که این روساخت‌ها با محوریت اجرای خدمات گردشگری ساخته شده‌اند، اجزای آن با نیازها و تمایلات بازدیدکنندگان هم‌خوانی دارد و نه با نیازها و تمایلات جامعه‌ی محلی. البته ساکنان محلی نیز در مواقعی از منافع حاصل از این زیرساخت‌ها بهره‌مند می‌شوند. فناوری از جدیدترین و تاثیرگذارترین جنبه‌های محیط انسان‌ساخت است که ماهیت محصولات یا خدمات گردشگری و تجربه‌ی سفر را شکل می‌دهد. از دیدگاه‌های مختلف، فناوری را می‌توان قدرتمندترین ویژگی محیط انسان ساخت از زمان طلوع گردشگری مدرن (پس از جنگ جهانی دوم) دانست. ظهور هواپیماهای جت و توسعه‌ی گسترده‌ی فناوری‌های ارتباطات و اطلاعات، که ارتباط تنگاتنگی نیز با فناوری کامپیوتر دارد، تاثیری شگفت‌انگیز بر ماهیت پدیده‌ی گردشگری داشته‌اند. در واقع هر کدام از جنبه‌های فناوری تا حدی فراگیر و مهم شده‌اند که بر عوامل بسیار خاص زیرساخت و روساخت گردشگری دلالت دارند. به هر حال، با توجه به ارتباط تنگاتنگ هر کدام از این فناوری‌ها با محیط انسان‌ساخت، اهمیت توجه به آن‌ها ضرورت بیشتری می‌یابد.

یکی از ابعاد جدید محیط انسان‌ساخت در یک مقصد، اطلاعات است در واقع موفقیتِ یک مقصد به حد زیادی به توانایی آن مقصد در جمع‌آوری، تفسیر و استفاده از اطلاعات بستگی دارد. اطلاعات به انواع گوناگونی تقسیم می‌شوند؛ اطلاعات در خصوص بازار بالقوه‌ی گردشگری که برای برنامه‌ریزی و توسعه‌ی مقصد حائز اهمیت است؛ اطلاعات در خصوص میزان رضایت بازدیدکنندگان فعلی از کیفیت خدمات و فعالیت‌های تفریحی و در نهایت تجربه کردن آن‌ها؛ اطلاعات در خصوص رقبا و فعالیت‌های آن‌ها؛ اطلاعات در خصوص عملکرد مقصد در راستای فراهم آوردن تجربه‌های جذاب برای بازدیدکنندگان؛ و اطلاعات در خصوص میزان شناخت و حمایت ساکنان محلی از گردشگری به منزله‌ی مولفه‌ای طولانی مدت از سیستم اجتماعی-اقتصادی.

در نهایت، جنبه‌ی دیگری از گردشگری که اغلب توجه خاصی به آن نمی‌شود، سیستم حکومتی است که عملکردهای گردشگری به موجب آن شکل می‌گیرند. در کل می‌توان اذعان داشت که سیستم حکومتی (قانونی و سیاسی و مالیاتی)، که گردشگری را در برگرفته است، تاثیری شگرف در توانایی مقصد برای رقابت در بازار بین‌المللی و متعاقب آن نقشی پررنگ در تعیین سودآوری بخش‌های گوناگون این صنعت دارد. هرچند نظام حکومتی یک منطقه یا کشور را می‌توان به منزله‌ی جنبه‌ای تکاملی از فرهنگ کل حاکم دانست. این نظام به سهم خود در چارچوب زمانی خاص در معرض تاثیرات مختلف و در نهایت تغییر است. برخی مواقع این تغییرات تا حدودی مهیج بوده و می‌تواند در دوره‌ی زمانی کوتاه مدتی به وقوع بپیوندد. نمونه‌ای از این تغییرات عبارتند از مقررات‌زدایی و خصوصی‌سازی و هم‌چنین فرآیند تلفیق اقتصادی و اجتماعی حاصل از شکل‌گیری سازمان‌هایی هم‌چون اتحادیه‌ی اروپا و توافق‌نامه‌ی تجارت آزاد امریکای شمالی و در آسیا سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا و اقیانوسیه و انجمن ملل آسیای جنوب شرق. حتی اخیرا حوادثی چون حادثه‌ی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ حکومت‌ها را بر آن داشته است تا مقررات جدیدی را، در خصوص سفرهای هوایی و ورود و خروج مسافر به کشور، تصویب کنند.

منبع: گلدنر، چارلز.آر ؛ ریچی، جی.آر (۱۳۹۲)؛ شناخت صنعت گردشگری اصول، رویه‌ها و رویکردها؛ انتشارات مهکامه ۱۳۹۲؛ صص ۳۱-۳۳

1792 بار خوانده شده به روز رسانی شده در تاریخ سه شنبه, 08 تیر 1400 09:20
shahrzad MirzaAbedini

شهرزاد میرزا عابدینی

کارشناس ارشد برنامه ریزی و مدیریت جغرافیای گردشگری

مقالات مشابه